Overslaan en naar de inhoud gaan
Home
A. den Doolaard

Main navigation

  • Home
  • Biografie
  • Boeken
  • Artikelen
  • Interviews
  • Monument Ohrid
    • Heenreis
    • Aankomst
    • Rondje om het meer
    • Onthulling monument
    • Terugreis
  • Colofon

Leven van je pen - Boekenbal 1984

By Albert Koevoet, 11 mei, 2014

Op het Boekenbal van 1984 hield A. den Doolaard een voordracht over het thema 'leven van je pen'. Hij eindigt zijn betoog met een vraag aan minister Brinkman die bij het boekenbal aanwezig was. 

A. den Doolaard

Hieronder volgt de tekst van zijn betoog.

Leven van je pen

'Leven van je pen': volgens een paar inwoners van mijn Veluwse heidorp die met hun handen hun  brood moeten verdienen, is dat een makkie. "Je gaat op je krent zitten", hoorde ik in het dorpshuus, "je schrijft andermans belevenissen op, en een poosje later stroomt het geld binnen."  Ja, ja ja. Dat het zo ware! Want enkel van mijn pen heb ik maar een paar jaar kunnen leven. Nadat in 1946 Het verjaagde water was verschenen. Niet alleen het verhaal van de droogmaking van Walcheren, maar ook het epos van de eeuwige strijd van Nederland tegen de zee.

Daarna vertrok ik naar Amerika, en ook dankzij de uitstekende vertaling wilde de bekende Amerikaanse Book of the Month club Het verjaagde water uitgeven. Dat alleen al betekende een voorschot van 50.000 dollar. Maar! Er was een voorwaarde aan verbonden: ik moest het boek met eenderde inkorten en speciaal werd daarbij beoogd een figuur die mij juist buitengewoon lief was. Soms wordt een schrijver verliefd op zijn eigen figuren. Daar voelde ik niets voor. Ik overlegde met mijn vrouw, die aanstonds zei: als je dat doet, ga ik van je scheiden. Daarmee viel de beslissing helemaal, en ik zond aan de baas van de jury een telegram in vier woorden, luidende: "Go climb a tree". In hedendaags Nederlands vertaald: U kunt mij de pot op!

Ik heb er nooit spijt van gehad. Want als je begint je te verkopen, is het eind weg. Maar eenmaal terug in Nederland, moest ik die geste wel bekopen met het houden van vele lezingen. Drie, vier keer per week met m'n auto en mijn projectielantaarn het land rond, het hele land, van Maastricht tot Delfzijl. Zodra ik op m'n 65e AOW kreeg heb ik dat nachtelijke dweilen van Cadzand tot Groningen opgegeven. En bij elke winterstorm zei ik 's avonds bij de haard tegen mijn vrouw: Aargh, lekker geen lezing vanavond!

Maar die juichkreet verstomde na het optreden van het huidige no-nonsense kabinet, dat tegemoetkomingen aan zieken, maatschappelijk zwakkeren, jeugd en bejaarden introk maar juist wel toebedeelde aan de dikverdienende multinationals.  Indien ik er lichamelijk nog toe in staat was, zou ik morgen weer met lezingen beginnen. Want ouderen, en dus ook oudere schrijvers, verloren in de laatste paar jaar eerst hun extra belastingvrije som, en dit jaar werden ze fiscaal beroofd van hun aftrek als zelfstandige. Ik ondervind dit niet alleen als onrechtvaardig, maar ook als grievend. Want nu ben ik fiscaal kinds verklaard, en bovendien kost mij dat een paar duizend gulden extra belasting. Als straf op het zelfstandig zijn! 

En daartegen protesteer ik.

Ook de uitleenvergoeding voor schrijvers is afgeschaft. En daarom vraag ik de daarvoor verantwoordelijke minister - ik heb horen verluiden dat die hier in de zaal aanwezig is - waar blijft ter compensatie daarvan, het plechtig beloofde leengeld?

Wij schrijvers wachten ongeduldig op uw antwoord. 

Dank u.

De volledige uitzending van het Boekenbal van 20 maart 1984 is te bekijken bij de NPO. Vanaf 18:40 is A. den Doolaard, ingeleid door Adriaan van Dis, zo'n 5 minuten aan het woord. 

Gerelateerde berichten

Boekenbal 1951
Boekenbal 1955
Het verjaagde water

Recente inhoud

Het Fransche hooggebergte
Voor enkele vrienden ...
Bezoek aan Bozen (Bolzano)
De dijkbressen op Walcheren
Literatuur voor bij of in het haardvuur
Actie voor behoud museum Ohrid in de media
Brief van Willem Kloos aan A. den Doolaard
Zemlja iza božjih leđa
Brief met korte biografie
Macedonische podcast over A. den Doolaard

Twitter

Tweets by AdenDoolaard

Museum Hoenderloo

Houten pand met luiken van museum De Kleine Arcke
De A. den Doolaard expositie in De Kleine Arcke in Hoenderloo is elke tweede zondag van de maand geopend van 11:00 tot 15:00 uur.
>> meer informatie

Museum Ohrid

Het A. den Doolaard museum in Ohrid

Sinds 2011 is er in Ohrid een klein A. den Doolaard museum. Dit museum is opgericht door de schrijver en fotograaf Misjo Juzmeski. Inmiddels wordt dit museum beheerd door zijn neef Krste Purcov.  
>> meer informatie

De herberg met het hoefijzer

kaft van De herberg met het hoefijzer

Wampie

Kaft van Wampie, salamander pocket

De Druivenplukkers

kaft van de druivenplukkers

Oriënt-Express

kaft van Oriënt-Express (Salamander, 1994)

De bruiloft der zeven zigeuners

kaft van De bruiloft der zeven zigeuners