Cas Oorthuys bracht met zijn foto's het Europa van de jaren vijftig en zestig van de twintigste eeuw in beeld. Zijn foto's werden gebruikt voor vele tientallen reis- en fotopockets, die veelal werden uitgebracht bij uitgeverij Contact. De tekst van deze boeken werd telkens verzorgd door een auteur die de situatie ter plekke goed kende, terwijl Cas Oorthuys de foto's verzorgde.
Voor een aantal van deze boeken werkte Oorthuys samen met A. den Doolaard: De toekomst in uw handen, Dit is Joegoslaviƫ, Dit is Griekenland - het vasteland, Dit is Griekenland - de eilanden, Dit is Venetiƫ en Vakantieland Joegoslaviƫ. Uit deze samenwerking, waarbij de twee vaak wekenlang samen op reis waren, zou een hechte vriendschap ontstaan.
In 1958 beschreef A. den Doolaard in het Bijenkorf-blad BoekenkorfĀ hoe een Contact foto-pocket tot stand kwam:
Hoe een Contact-Foto-Pocket ontstaat? Net zo als elk goed boek: door veel weg te gooien en te schrappen. Laat ik de Joegoslaviƫ-Pocket als voorbeeld nemen. De 89 foto's, die er ten slotte in kwamen zijn na veel oogpijn en hartzeer gekozen uit een voorraad, die de 3.500 overschreed.
Nu de wordingsgeschiedenis. De hoofdpersoon is en blijft de man met de camera's: Cas Oorthuys. De tekstschrijver (ondergetekende) begint niet met teksten te schrijven, maar met het opmaken van een begroting en een reisplan. De uitgever hoeft in het begin niets anders te doen dan voor reisgeld te zorgen. Als we Nederland verlaten in mijn oude Dodge, zijn we uitgerust als voor een expeditieĀ (...) Twee dagen later staan we voor de blauw-wit-rode slagboom van de Federatie van Joegoslavische Volksrepublieken. (...) Het woord, dat van nu af aan het veelvuldigst uit Oorthuys' mond komt, is 'STOP!' Wanneer hij zelf niet rijdt, moet ik om de haverklap stoppen op plekken, waar een amateur-fotograaf gedachteloos langs zou rijden. (...) Zo gaat het door, vijf weken lang.
Een scan van het artikel Het ontstaan van Contact foto/reis pockets uit de Boekenkorf van februari 1958 (p. 17-18) is te vinden in het archief van de Bijenkorf bij het Stadsarchief Amsterdam (Toegang 929, inventarisnummer 2127, scan 103).
Zie ook Een fles oude Bourgogne en Strooptochten door den Balkan voor andere berichten uit het Bijenkorf-archief.
Meer informatie over Cas OorthuysĀ is te vinden in het Biografisch Woordenboek van Nederland.
Cas Oorthuys (rechts) krijgt in 1971 van burgemeester Samkalden van Amsterdam een onderscheiding uitgereikt (foto: Nationaal Archief)
Gerelateerd
Tentoonstelling Dit is Cas - Nederlands Fotomuseum, Rotterdam (2018)
Digitalisering fotoarchief Cas Oorthuys
Mensen / People