8 februari 2017 - Wanneer de Duitse legers in de meidagen van 1940 de lage landen binnenvallen, besluiten A. den Doolaard en zijn vrouw Erie voor de oprukkende legers uit naar het zuiden te vluchten. Vanuit Heide-Kalmthout in Belgie, waar ze op dat moment wonen, fietsen ze in een aantal dagreizen naar Parijs.
Daar aangekomen schrijft den Doolaard voor het Bataviaasch Nieuwsblad een verslag van hun vlucht en een artikel over de zoektocht van en naar in de chaos uit het oog verloren kinderen, de klaagmuur der kinderen:
"Nóg kunnen wij niet gelooven, dat de vijand vluchtelingen bombardeert, maar weldra komt de vreeselijke vuurdoop. Voorbij een spoorwegovergang zit een gansche kolonne boerenkarren, auto's, fietsers bekneld in een nauwe dorpsstraat. In de verte klinkt opeens het razend geronk van onzichtbare vliegmachines. (...) Van honderden meters hoogte komen de wreede Messerschmidts omlaagrazen, niet op het station, maar op de radelooze vluchtelingen. 500 meter buiten het dorp beginnen zij hun bommen omlaag te spuwen. Wij tuimelen van de fietsen, worden een huis ingetrokken, rollen den kelder in, en wachten op den dood, die suizend en knetterend nederkomt.
Wij krimpen ineen, klein en weerloos. Een knal links, een knal rechts — wij zijn gespaard; weer mogen wij een uur leven tot het volgend bombardement. Wanneer wij op straat komen zien wij onze eerste dooden. Dwars over den weg ligt een oude boerenvrouw. De franje van haar zwarte omslagdoek is donkerrood van bloed; haar rechterheup is half weggeslagen."
Manuscript
Volgens het Bataviaasch Nieuwsblad had den Doolaard op zijn vlucht een halve roman meegenomen. Waarschijnlijker is dat het het manuscript betreft van De verovering der aarde, een boek over de geschiedenis van de ontdekkingsreizen, waaraan hij op dat moment werkte.
Bataviaasch Nieuwsblad, 12 juni 1940
Parijs en verder
In Parijs vinden Bob en Erie al snel werk bij de inderhaast opgerichte radiozender Vrij Nederland, maar al na enkele weken wordt duidelijk dat ook Parijs gevaar loopt. Kort voor de val van Parijs in juni 1940 vluchten Bob en Erie per fiets verder naar het zuiden.
Op 17 september 1940 meldt het Bataviaasch Nieuwsblad over den Doolaard: "Hij doorkruiste Belgie te midden van de gevechten en bereikte Parijs. Wat er verder van hem geworden is kan niemand zeggen." Zijn boeken worden kort daarna in Nederlandse schoolbibliotheken verboden vanwege de 'anti-Duitsche strekking'.
In Bordeaux missen ze op een haar na het schip waarop Marsman en zijn vrouw uit Frankrijk vertrekken. Dit schip, de Berenice, wordt even later getorpedeerd waarbij vrijwel alle opvarenden omkomen. Bob en Erie duiken onder in de Auvergne in midden-Frankrijk.
Bataviaasch Nieuwsblad, 17 september 1940
In juli 1941 weten A. den Doolaard en zijn vrouw Erie met behulp van de Nederlandse consul Sevenster uiteindelijk via Portugal naar Londen te ontkomen, waar hij gaat werken bij radiozender De Brandaris.
Gerelateerd
Op bezoek bij Bob en Erie in Heide-Kalmthout (1939)
Brieven naar Heide-Kalmthout (1945)
Laatste uitzending De Brandaris